Bozkowskie jaskinie dolomitowe - charakterystyka
Woda wytworzyła KRAS KARKONOSZY I KARKONOSKIEGO PODGÓRZA w przeciągu milionów lat, w stosunkowo małych masywach krystalicznych wapieni i dolomitów, znajdujących się w dużej miąższości warstwach filitów i innych zmetamorfizowanych skał, tzw. krystaliniku karkonosko-izerskiego. Seria niewielkich krasowych masywów wychodzi tu na powierzchnię ziemi w dwóch przerywanych pasach, w kierunku zachód-wschód. Jaskinie znaleziono w nich w szczególności w okolicy miejscowości Železný Brod, Bozkov i Jesenné, Poniklá, Vrchlabí, Svoboda nad Úpou i Horní Albeřice, dalej na północ jeszcze w okolicy miejscowości Rokytnice nad Jizerou i Strážné. Największe z nich są Bozkowskie Jaskinie Dolomitowe.
BOZKOWSKIE JASKINIE DOLOMITOWE
- znajdują się na północnym skraju miejscowości Bozkov na zboczu płaskowyżu Na Vápenci (485 m n.p.m.);
- powstały dzięki intensywnemu działaniu korozyjnemu wód podziemnych w niewielkim soczewkowatym masywie dolomitów wapiennych, słabo zmetamorfizowanych, miejscami z dużą ilością wtrąceń krzemiennych;
- tworzą dwa stosunkowo niezależne systemy korytarzy jaskiniowych i sal, które w ramach udostępniania do zwiedzania zostały połączone za pomocą przekopów i długiej sztolni;
- w najniższych częściach są trwale zalane wodą tworzącą podziemne jeziora, największe w Czechach;
- są unikatowe też dzięki niezwykłemu zakresowi selektywnej erozji ścian i stropów oraz wyjątkowym formom tych formacji;
-
dzięki całkowitej długości odkrytych dotąd pomieszczeń wynoszącej 1060 m i różnicy wysokości (deniwelacji) 43 m są najdłuższymi jaskiniami dolomitowymi w Republice Czeskiej; - mają dostępną do zwiedzania trasę o długości 350 m, czas trwania zwiedzania wynosi 45 minut;
- temperatura powietrza wynosi tu 7,5–9 °C, wilgotność 96–100%, zaś temperatura wody w jeziorach 8 °C;
- w 1999 roku zostały ogłoszone zabytkiem przyrody.
DOLOMIT (dolomit wapienny) jest to węglanowa skała tworzona przez mieszaninę minerałów kalcytu (CaCO3) i dolomitu (CaMg(CO3)2 ). Powstała w wyniku metamorfozy warstw osadowych wapienia z dawnych mórz z dodatkiem magnezu (Mg). Masyw dolomitowy w Bozkowie w wyniku wielokrotnych procesów górotwórczych ponadto zawiera dużo wtrąceń krzemiennych.
